Dwutlenek wÄ™gla to naturalny skÅ‚adnik naszej atmosfery. Przyjmuje siÄ™, że okoÅ‚o 96 proc. tego gazu emitowane jest ze źródeÅ‚ naturalnych, a okoÅ‚o 4 proc. wynika z dziaÅ‚alnoÅ›ci czÅ‚owieka. Naukowcy podkreÅ›lajÄ… jednak, że ta niewielka na pierwszy rzut oka wartość robi dużą różnicÄ™ – stanowi bowiem staÅ‚Ä… nadwyżkÄ™ kumulujÄ…cÄ… siÄ™ rok po roku w atmosferze. Przed rewolucjÄ… przemysÅ‚owÄ… stężenie CO2 wynosiÅ‚o poniżej 300 ppm (czÄ…stek na milion), a w kwietniu 2017 roku przekroczyÅ‚o 410 ppm i roÅ›nie w rekordowym tempie 2 ppm rocznie. SpecjaliÅ›ci podkreÅ›lajÄ…, że ten wzrost to efekt ludzkiej dziaÅ‚alnoÅ›ci.
Naturalny obieg dwutlenku wÄ™gla to stosunkowo prosty mechanizm. Nasza planeta to dobrze zaprojektowany ukÅ‚ad dążący do równowagi. W uproszczeniu – zwierzÄ™ta, ludzie oraz częściowo roÅ›liny (np. mÅ‚ode drzewa emitujÄ… wiÄ™cej dwutlenku wÄ™gla niż pochÅ‚aniajÄ…) emitujÄ… CO2 podczas oddychania, a roÅ›liny absorbujÄ… go i wykorzystujÄ… podczas procesów fotosyntezy do produkcji tlenu. W idealnym ukÅ‚adzie emisja dwutlenku wÄ™gla powinna siÄ™ równać jego pobieraniu – jednak dziaÅ‚alność czÅ‚owieka zachwiaÅ‚a równowagÄ…. Z każdym rokiem w atmosferze znajduje siÄ™ coraz wiÄ™cej CO2.
Zobacz ile dwutlenku wÄ™gla emituje czÅ‚owiek podczas marszu i jazdy na rowerze w porównaniu z samochodem i wulkanem.
Pieszy
OdlegÅ‚ość na poziomie 10 km to trasa dla wytrwaÅ‚ych, ale na potrzeby zestawienia przyjÄ™liÅ›my takÄ… samÄ… odlegÅ‚ość dla każdego z wymienionych poniżej Å›rodków transportu. MaszerujÄ…c z prÄ™dkoÅ›ciÄ… 5 km/h pieszy jest w stanie przebyć zaÅ‚ożonÄ… odlegÅ‚ość w czasie 2 godzin. W tym czasie wyemituje do atmosfery okoÅ‚o 122 g CO2.
Rowerzysta
Ostatni raport CBOS mówi, że z roku na rok można zaobserwować coraz wiÄ™kszÄ… ilość rowerzystów w Polsce. Do korzystania z tego Å›rodka transportu przyznaÅ‚o siÄ™ 70 proc. badanych, z czego prawie jedna czwarta korzysta systematycznie. Jadać na rowerze z prÄ™dkoÅ›ciÄ… okoÅ‚o 13 km/h przeciÄ™tny rowerzysta jest w stanie przebyć odlegÅ‚ość 10 km w czasie okoÅ‚o 47 minut. RównoczeÅ›nie wyemituje do atmosfery 53 g CO2.
Samochód
WedÅ‚ug raportu Next Green Car emisja dwutlenku wÄ™gla luksusowych modeli tego segmentu (Lexus RX 450h, BMW X5, Audi Q7, Porsche Cayenne i Mercedes GLS) zaczyna siÄ™ od 120 g/km – emisja modelu RX 450h, a koÅ„czy na wartoÅ›ci bliskiej 200 g/km CO2.
O wiele lepiej wypadają w tym zestawieniu samochody o napędzie wodorowym i elektrycznym - Toyota Mirai oraz Tesla nie emitują w czasie jazdy dwutlenku węgla.
PodsumowujÄ…c - w przypadku hatchbacka z silnikiem diesla emisja CO2 na trasie 10 km wyniesie Å›rednio 940 g. Samochód z napÄ™dem hybrydowym wyemituje przy tym o jednÄ… czwartÄ… dwutlenku wÄ™gla mniej. Natomiast w przypadku hybrydy wyposażonej w technologiÄ™ plug-in wartość ta zmniejszy siÄ™ na tej trasie do 230 g CO2 – to o 75 proc. mniej od wspomnianych hatchbacków z silnikami Diesla.
Samolot
Transport lotniczy również ma znaczÄ…cy wpÅ‚yw na to czym oddychamy. Przyjmuje siÄ™, że sektor ten odpowiada za emisjÄ™ do atmosfery okoÅ‚o 800 mln ton CO2 na rok – to okoÅ‚o 2 proc. wszystkich emisji dwutlenku wÄ™gla za które odpowiada czÅ‚owiek i 12 proc. emisji wygenerowanej przez caÅ‚y transport.
WiÄ™kszość – bo okoÅ‚o 80 proc. - emisji CO2 pochodzi z lotów, których trasy majÄ… powyżej 1500 km. Przyjmuje siÄ™ równoczeÅ›nie, że nowe modele samolotów zużywajÄ… okoÅ‚o 3 l/100 km paliwa na każdego przewożonego pasażera.
W przeliczeniu na jednego pasażera ten Å›rodek transportu emituje dwutlenek wÄ™gla w o wiele wiÄ™kszych iloÅ›ciach niż np. pociÄ…g. Dla przykÅ‚adu – wg danych, które przygotowaÅ‚a organizacja GoEuro w trakcie podróży pociÄ…giem z Londynu do Paryża do atmosfery zostanie wyemitowane okoÅ‚o 160 kg CO2 mniej niż w przypadku podróży samolotem.
Kraj
W porównaniu do ubiegÅ‚ego roku emisje CO2 w caÅ‚ej Unii Europejskiej nieznacznie siÄ™ obniżyÅ‚y – wynika z wstÄ™pnych szacunków opublikowanych przez Eurostat. Spadek ten wynosi 0,4 proc, a najwiÄ™kszym w tym udziaÅ‚ miaÅ‚a Malta (-18,2 proc.), BuÅ‚garia (-7 proc.) oraz Portugalia (-5,7 proc.). Niestety wiÄ™kszość krajów UE odnotowaÅ‚ wzrosty emisji tego najważniejszego gazu cieplarnianego. W Polsce rok 2016 cechowaÅ‚ siÄ™ wzrostem CO2 na poziomie 1 proc., a wkÅ‚ad naszego kraju w unijne emisje to 9,2 proc. Dla porównania – najwiÄ™kszy wkÅ‚ad majÄ… Niemcy (23 proc.) oraz Wielka Brytania (11,7 proc.) i WÅ‚ochy (10 proc.).
WÅ›ród wszystkich krajów na Å›wiecie najwiÄ™kszym trucicielem sÄ… Chiny, które wg wyliczeÅ„ MiÄ™dzynarodowej Agencji Energetycznej odpowiadajÄ… za ponad 28 proc. Å›wiatowej emisji CO2. Jeszcze ćwierć wieku temu niechlubne pierwsze miejsce zajmowaÅ‚y w tym zestawieniu Stany Zjednoczone, ale gwaÅ‚towny rozwój przemysÅ‚owy PaÅ„stwa Åšrodka spowodowaÅ‚ spadek tego kraju na miejsce drugie.
Polska znalazÅ‚a siÄ™ na wyżej wymienionej liÅ›cie na miejscu szesnastym – w naszym kraju znajduje siÄ™ bowiem Elektrownia BeÅ‚chatów uznawana za najwiÄ™kszego europejskiego truciciela.
Wulkan
Argumenty mówiÄ…ce, że jeden wybuch wulkanu potrafi wyemitować do atmosfery potężne iloÅ›ci CO2 równe temu, co w ciÄ…gu ostatniego ćwierćwiecza zrobili ludzie nie znalazÅ‚y naukowego potwierdzenia.
Stanowisko nauki jest w tym przypadku jasne – wulkany wydzielajÄ… okoÅ‚o 300 mln ton CO2 rocznie, a to okoÅ‚o jeden procent ludzkich emisji dwutlenku wÄ™gla. Co wiÄ™cej, nawet silne erupcje majÄ… niezauważalny wpÅ‚yw na koncentracjÄ™ tego gazu w atmosferze. Naukowcy obliczyli, że czÅ‚owiek swojÄ… dziaÅ‚alnoÅ›ciÄ… emituje do atmosfery tyle CO2, ile produkowaÅ‚oby 8 tys. wielkich wulkanów.