Dążenie do „Prowokacyjnej elegancji”
Ewolucji samochodów Lexusa towarzyszy wzbogacanie designu kolejnych modeli o akcenty tradycyjnego japoÅ„skiego rzemiosÅ‚a. Nowy ES F SPORT nawiÄ…zuje do tradycji wykoÅ„czeniem wewnÄ™trznego panelu drzwi inspirowanym przez Hadori – wypracowanÄ… przez stulecia technikÄ™ polerowania, dziÄ™ki której powierzchnia katany zyskuje fakturÄ™ srebrzystych fal. Na przestrzeni wieków wyrafinowanie zdobienia Hadori Å›wiadczyÅ‚o zawsze o doskonaÅ‚oÅ›ci wykonania klingi, piÄ™kno odzwierciedlaÅ‚o moc, czyniÄ…c z rzemieÅ›lniczego wyrobu prawdziwe dzieÅ‚o sztuki.
Zastosowanie tak wyrafinowanego wykoÅ„czenia dla panelu drzwi ES F SPORT byÅ‚o sporym wyzwaniem. Jednak Toshihide Maseki, który projektowaÅ‚ wnÄ™trze samochodu, zdecydowaÅ‚ siÄ™ je podjąć.
– „PatrzÄ…c na szkice nowego ES F SPORT uÅ›wiadomiÅ‚em sobie, że ma znacznie bardziej sportowy charakter od poprzednich modeli” – mówi Maseki – „Ciężar sylwetki zostaÅ‚ przesuniÄ™ty do tyÅ‚u, co nadaÅ‚o jej ostrzejszÄ… formÄ™. Natychmiast zrozumiaÅ‚em, że wnÄ™trze musi siÄ™ cechować zarówno dynamikÄ…, jak i elegancjÄ…. RozważaÅ‚em różne koncepcje designu i zastanawiaÅ‚em siÄ™, jakie tradycyjne japoÅ„skie rzemiosÅ‚o Å‚Ä…czy ostrość, dynamikÄ™ i piÄ™kno? OczywiÅ›cie – katana”.
Maseki pojechaÅ‚ do miasta Seki w prefekturze Gifu, sÅ‚ynnego z wytwarzania najdoskonalszych mieczy w Japonii. To tu znajduje siÄ™ muzeum miecznictwa, prawdziwy skarbiec wiedzy o 700-letniej historii tego japoÅ„skiego rzemiosÅ‚a. Można tu podziwiać najdoskonalsze miecze, jakie kiedykolwiek powstaÅ‚y, a także zobaczyć na żywo, jak wspóÅ‚czeÅ›ni mistrzowie miecznictwa wykuwajÄ… katany.
– „PiÄ™kno procesu kucia, gdy mÅ‚oty uderzajÄ… w stal, zrobiÅ‚o na mnie ogromne wrażenie” – wspomina Maseki – „Potężna siÅ‚a nadaje metalowi ksztaÅ‚t ostrza. Jednak choć Å›wieżo wykuta gÅ‚ownia ma już swoje walory użytkowe, brakuje jej elegancji, której potrzebowaÅ‚ nowy ES. MyÅ›lÄ…c o tym, zwróciÅ‚em uwagÄ™ na kolejny etap procesu: polerowanie. Hadori to wÅ‚aÅ›nie technika polerowania, dziÄ™ki której ostrze miecza przeradza siÄ™ w dzieÅ‚o sztuki, co znakomicie pasuje do koncepcji designu nowego ES”.
Głębokie, ponadczasowe piękno
SpoÅ›ród wielu klasycznych mieczy, które oglÄ…daÅ‚ Maseki, najwiÄ™kszÄ… inspiracjÄ™ daÅ‚y mu katany z okresu od XIV do XVI wieku.
– „W XVII wieku zaczyna siÄ™ pojawiać coraz wiÄ™cej katan wykonanych gÅ‚ównie jako ozdoby” – mówi Maseki – „Te wykute wczeÅ›niej powstaÅ‚y jako broÅ„ i majÄ… bardzo oszczÄ™dnÄ… ornamentacjÄ™. Ten styl, w którym przedmiot zawdziÄ™cza swe piÄ™kno mistrzostwu wykonania oraz praktycznoÅ›ci, a nie bogatemu zdobieniu, pokrywaÅ‚ siÄ™ z zaÅ‚ożeniami nowego ES”.
W porównaniu z szerokimi, ciężkimi mieczami z Europy, japoÅ„ska katana wyglÄ…da na pierwszy rzut oka dość delikatnie. Ma jednak swoistÄ… estetycznÄ… moc, gÅ‚Ä™bokie i ponadczasowe piÄ™kno, które wytrzymuje upÅ‚yw czasu. WÅ‚aÅ›nie tÄ™ moc Maseki pragnÄ…Å‚ przekazać projektujÄ…c wykoÅ„czenie drzwi.
– „Aby zrozumieć piÄ™kno katany, trzeba dostrzec, że jej moc pochodzi z wnÄ™trza. Ma gÅ‚Ä™boki charakter, w pocie czoÅ‚a wykuty przez mistrza rzemiosÅ‚a. ChciaÅ‚em, aby kierowcy nowego Lexusa ES mogli poczuć tÄ™ wewnÄ™trznÄ… moc i zrozumieć ponadczasowość prawdziwego piÄ™kna”.
Wierne odtworzenie dzieła mistrza rzemiosła
Gdy Maseki wybraÅ‚ koncepcjÄ™ i kierunek projektowania wykoÅ„czenia drzwi, rozpoczęły siÄ™ prace nad prototypami. Najpierw rzemieÅ›lnicy rÄ™cznie wykonali model, który nastÄ™pnie zostaÅ‚ poddany digitalizacji w celu cyfrowego powielenia wzoru. Tu jednak pojawiÅ‚ siÄ™ problem. Choć maszyna otrzymaÅ‚a precyzyjny opis deseniu Hadori, nie byÅ‚a w stanie go odtworzyć.
– „Dane byÅ‚y prawidÅ‚owe, wiÄ™c postanowiÅ‚em bliżej przyjrzeć siÄ™ modelowi” – wyjaÅ›nia Maseki – „Gdy spojrzaÅ‚em na deseÅ„ pod mikroskopem, zobaczyÅ‚em dodatkowe, chaotycznie rozmieszczone linie, których nie byÅ‚a w stanie odwzorować maszyna. A to wÅ‚aÅ›nie one nadajÄ… wzorowi niepowtarzalny charakter”.
Owe chaotycznie rozmieszczone linie rzemieślnicy dodali w oparciu o lata doświadczeń i dogłębne zrozumienie estetyki swego rzemiosła.
– „OkazaÅ‚o siÄ™, że powtarzalny deseÅ„ nie wyglÄ…da dobrze, natomiast wzbogacenie danych o chaotyczne elementy daje naprawdÄ™ znakomity efekt” – mówi Maseki – „Choć wyrafinowanie jest w rzemioÅ›le cechÄ… pożądanÄ…, produkt bez pierwiastka ludzkiego, bez elementów wynikajÄ…cych z instynktów, a nie z obliczeÅ„, okazuje siÄ™ niekompletny. MetodÄ… prób i bÅ‚Ä™dów udaÅ‚o nam siÄ™ opracować projekt Å‚Ä…czÄ…cy produkcjÄ™ maszynowÄ… z rzemiosÅ‚em, wyrafinowanie z emocjami. W ten sposób wykoÅ„czenie drzwi nowego ES ma w sobie coÅ› z piÄ™kna katany”.
Prawdziwe piÄ™kno można osiÄ…gnąć tylko wtedy, jeÅ›li każdy ze szczegóÅ‚ów skÅ‚adajÄ…cych siÄ™ na obiekt jest starannie dopracowany. Hadori to jeden z wielu detali, dziÄ™ki którym nowy Lexus ES pozwala na chwilÄ™ oderwać siÄ™ od codziennoÅ›ci.