W tym miesiÄ…cu przypada 60. rocznica narodzin legendy modelu Corvette, który po raz pierwszy zaprezentowany zostaÅ‚ w Nowym Jorku podczas wystawy General Motors Motorama. Jednak model ten nie od razu zostaÅ‚ ikonÄ… motoryzacji. ZasÅ‚użyÅ‚ sobie na to miano w ciÄ…gu szeÅ›ciu dekad nieustannych udoskonaleÅ„ i rewolucyjnych zmian technologicznych.
Najnowsza wersja modelu to jednoczeÅ›nie jego siódma generacja. A każda kolejna od poprzednich różniÅ‚a siÄ™ nowatorskÄ… stylistykÄ…, konstrukcjÄ… oraz rozwiÄ…zaniami technologicznymi (obejmujÄ…cymi modyfikacje ukÅ‚adu napÄ™dowego, podwozia i zawieszenia), dziÄ™ki czemu Chevrolet Corvette utrzymaÅ‚ pozycjÄ™ najlepiej sprzedajÄ…cego siÄ™ samochodu sportowego klasy premium w Ameryce. Wszystkie generacje posiadaÅ‚y jednak pewne wspólne cechy:
- Wszystkie wersje modelu Corvette to dwumiejscowe auta sportowe z silnikiem montowanym z przodu i napędem na tył oraz mocno cofniętą kabiną pasażerską, co stylistycznie podkreśla dynamiczny design pojazdu
- Wszystkie modele Corvette posiadaÅ‚y nadwozia wykonane z materiaÅ‚ów kompozytowych, od wÅ‚ókna szklanego w pierwszej wersji z 1953 roku, aż po lżejsze i bardziej zaawansowane kompozyty, takie jak stosowane dzisiaj wÅ‚ókna wÄ™glowe
- Widlasta ósemka o maÅ‚ym bloku towarzyszy temu modelowi od 57 lat, czyli praktycznie od poczÄ…tku jego 60-letniej kariery
- Chevrolet Corvette to swego rodzaju poligon doÅ›wiadczalny dla nowych technologii, które nastÄ™pnie trafiajÄ… do innych modeli koncernu GM.
W ciÄ…gu niemal caÅ‚ej historii Corvette, na design, osiÄ…gi oraz rozwiÄ…zania technologiczne modelu ogromny wpÅ‚yw miaÅ‚y doÅ›wiadczenia zbierane na torach wyÅ›cigowych. StanowiÅ‚y one fundament rozwoju sportowej legendy poÅ‚ożony przez pierwszego gÅ‚ównego inżyniera modelu, ZorÄ™ Arkus-Duntova. Podejmowane rozmaite inicjatywy sportowe doprowadziÅ‚y w koÅ„cu do powstania fabrycznego programu Corvette Racing w ramach wyÅ›cigów American Le Mans Series w klasie modeli seryjnych GT.
Status modelu Corvette jako ikony motoryzacji widać również wyraźnie poza torem wyÅ›cigowym. W kulturze masowej samochód ten odgrywaÅ‚ rozmaite role – od telewizyjnych wystÄ™pów w serialu „Route 66” (1960-64) przez tytuÅ‚owÄ… rolÄ™ w kinowym przeboju „Corvette Summer” (1978) po niezliczone wystÄ™py goÅ›cinne oraz role drugoplanowe, które w masowej kulturze odegraÅ‚ model Corvette, stanowiÄ…c inspiracjÄ™ dla piosenek, prac plastycznych, gier wideo (wraz z obecnÄ… wersjÄ… Gran Turismo, gdzie siódma generacja modelu pojawia siÄ™ w przedprodukcyjnym kamuflażu), a nawet dzieciÄ™cych mebli takich jak Å‚óżko Corvette firmy Step2 z praktycznymi reflektorami.
Pierwsza generacja (C1): 1953-62
Model Corvette zyskaÅ‚ reputacjÄ™ lidera w dziedzinie technologii, designu i osiÄ…gów już w chwili debiutu, gdy 17 stycznia 1953, podczas nowojorskiej wystawy General Motors Motorama w Hotelu Waldorf Astoria, po raz pierwszy zaprezentowano szerszej publicznoÅ›ci futurystyczne, smukÅ‚e nadwozie z wÅ‚ókien szklanych. Produkcja ruszyÅ‚a póÅ‚ roku później, a model Corvette staÅ‚ siÄ™ pierwszym seryjnym samochodem z nadwoziem wykonanym w caÅ‚oÅ›ci z wÅ‚ókien szklanych. Nowoczesny materiaÅ‚ byÅ‚ lekki, dziÄ™ki czemu możliwe byÅ‚o poprawienie wspóÅ‚czynnika mocy do masy, oraz pozwalaÅ‚ na wyprowadzenie o wiele bardziej skomplikowanych linii i krzywizn nadwozia niż w przypadku konwencjonalnych modeli ze stalowymi karoseriami.
Stylistyka pierwszej generacji modelu ewoluowaÅ‚a z upÅ‚ywem czasu, ale w tamtym okresie wykrystalizowaÅ‚o siÄ™ wiele charakterystycznych cech Chevroleta Corvette, takich jak typowa sylwetka z dÅ‚ugim przodem i cofniÄ™tÄ… kabinÄ…, podwójne okrÄ…gÅ‚e tylne Å›wiatÅ‚a czy wnÄ™trze z dwumiejscowym kokpitem. Wszystkie wersje pierwszej generacji miaÅ‚y skÅ‚adany dach.
MiÅ‚oÅ›nicy modelu okreÅ›lajÄ… jego pierwszÄ… generacjÄ™ mianem „sztywno-osiowej”, ponieważ konstrukcjÄ™ pojazdu oparto na zmodyfikowanym projekcie samochodów osobowych Chevroleta ze sztywnÄ… osiÄ… napÄ™dowÄ…. Przez pierwsze dwa lata produkcji modelu montowano w nim nieÅ›miertelnÄ… rzÄ™dowÄ… szóstkÄ™ Chevroleta, potocznie zwanÄ… Blue Flame. Legendarna widlasta ósemka z maÅ‚ym blokiem pojawiÅ‚a siÄ™ w trzecim roku produkcji.
Druga generacja (C2): 1963-67
Druga generacja modelu – potocznie zwana Sting Ray na cześć koncepcyjnego pojazdu wyÅ›cigowego, który zainspirowaÅ‚ jej wyglÄ…d – stanowiÅ‚a prawdziwÄ… rewolucjÄ™ pod wzglÄ™dem stylistyki, projektu, technologii oraz osiÄ…gów. Podczas gdy pierwsza generacja bazowaÅ‚a na zmodyfikowanej pÅ‚ycie samochodu osobowego typu sedan, druga odsÅ‚ona modelu stanowiÅ‚a nowy, odrÄ™bny projekt, który w caÅ‚oÅ›ci podporzÄ…dkowano charakterowi i parametrom auta. Pojazd posiadaÅ‚ obniżony Å›rodek ciężkoÅ›ci oraz niżej, bardziej sportowo umieszczone fotele. Ponadto stworzono zupeÅ‚nie nowÄ… konstrukcjÄ™ tylnego zawieszenia, które zdecydowanie poprawiÅ‚o wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci jezdne oraz przewidywalność zachowania na drodze.
Kolejna generacja wzbogaciÅ‚a siÄ™ również o charakterystyczny element nadwozia, jakim byÅ‚a dzielona tylna szyba w stylu modeli coupe. Chevrolet Corvette z 1963 roku czÄ™sto uznawany jest za jedno z najpiÄ™kniejszych aut w historii motoryzacji. Charakterystyczne elementy designu tego nietuzinkowego samochodu to miÄ™dzy innymi wyraźna linia Å›rodkowa, potocznie zwana „krÄ™gosÅ‚upem”, która biegnie od Å›rodkowej części nadwozia ku tyÅ‚owi, rozdzielajÄ…c tylne okno, a także chowane przednie reflektory, które przez kolejne 41 lat stanowić miaÅ‚y jednÄ… z wizytówek modelu.
Wprowadzenie do rodziny modelowej Corvette wersji coupe znaczÄ…co podniosÅ‚o sprzedaż w kolejnych latach, ponieważ samochód nabraÅ‚ praktycznych walorów w oczach osób zamieszkujÄ…cych regiony o bardziej surowym klimacie. JednoczeÅ›nie nowa konstrukcja ramy oraz ukÅ‚ad niezależnego zawieszenia kóÅ‚ uczyniÅ‚y z Chevroleta Corvette auto sportowe klasy Å›wiatowej.
Trzecia generacja (C3) – 1968-82
Trzecia odsÅ‚ona modelu byÅ‚a jego najdÅ‚użej produkowanÄ… generacjÄ…, a model przeszedÅ‚ w tym czasie znaczÄ…ce przemiany spowodowane zawirowaniami w przemyÅ›le motoryzacyjnym. W 1968 roku odbyÅ‚a siÄ™ premiera trzeciej generacji zwanej Stingray (pisane razem, w odróżnieniu od okreÅ›lenia drugiej generacji), choć miÅ‚oÅ›nicy modelu wolÄ… potocznÄ… nazwÄ™ „shark” (ang. rekin), bowiem podkreÅ›la ona charakterystycznÄ…, agresywnÄ… i dynamicznÄ… stylistykÄ™ samochodów tej generacji, które wyróżniajÄ… siÄ™ wydatnymi nadkolami oraz mocno cofniÄ™tÄ… kabinÄ… pasażerskÄ…. Ponadto stylistyka nadwozia opiera siÄ™ na typowych dla tego modelu elementach, jak skÅ‚adane przednie reflektory oraz podwójne, okrÄ…gÅ‚e tylne Å›wiatÅ‚a.
W kwestii osiÄ…gów generacja C3 przeszÅ‚a przemianÄ™ – od masywnych jednostek napÄ™dowych o mocy 435 KM z poczÄ…tków produkcji do sÅ‚abszych, ale bardziej oszczÄ™dnych silników, których wybór podyktowany byÅ‚ czynnikami zewnÄ™trznymi, takimi jak przejÅ›cie na benzynÄ™ bezoÅ‚owiowÄ…, bardziej rygorystyczne normy poziomu emisji substancji szkodliwych oraz zmiana oczekiwaÅ„ klientów. W 1975 roku standardowo montowano silnik 350 z maÅ‚ym blokiem o mocy zaledwie 165 KM, czyli okoÅ‚o 20% sÅ‚abszy od jednostki napÄ™dowej z 1955 roku o mocy 195 KM.
Choć zmniejszyÅ‚a siÄ™ liczba koni mechanicznych, konstruktorzy modelu Corvette udoskonalili jego konstrukcjÄ™ pod wzglÄ™dem technologicznym, miÄ™dzy innymi wzbogacajÄ…c jÄ… o najnowoczeÅ›niejsze materiaÅ‚y ze szczególnym uwzglÄ™dnieniem kompozytów poszycia nadwozia. Dotychczas wykorzystywane wÅ‚ókna szklane stopniowo zastÄ…piono termoutwardzalnymi kompozytami SMC (ang. sheet-molding compound), dziÄ™ki czemu panele nadwozia osiÄ…gaÅ‚y idealnie gÅ‚adkÄ… powierzchniÄ™ już po wyjÄ™ciu z formy i wymagaÅ‚y znacznie krótszej obróbki przed lakierowaniem. Od 1973 roku wszystkie wersje modelu Corvette posiadaÅ‚y panele nadwozia wykonane z kompozytów SMC, ale w przeciÄ…gu lat ich skÅ‚ad ulegÅ‚ znaczÄ…cej zmianie. Odchodzono od tradycyjnych wÅ‚ókien wÄ™glowych na rzecz lekkich tworzyw sztucznych, które zapewniaÅ‚y wiÄ™kszÄ… elastyczność, zapobiegajÄ…c pÄ™kniÄ™ciom materiaÅ‚u.
Mimo ograniczenia osiÄ…gów trzeciej generacji, model Corvette byÅ‚ wówczas popularny bardziej niż kiedykolwiek wczeÅ›niej, a sprzedaż w 1979 roku 58 307 egzemplarzy nadal stanowi rekord w historii modelu.
Czwarta generacja (C4) – 1983-96
Czwarta generacja modelu Corvette odzwierciedlaÅ‚a technologiczny charakter lat 80-tych ubiegÅ‚ego stulecia, wyróżniajÄ…c siÄ™ zaawansowanymi rozwiÄ…zaniami designerskimi i technologicznymi, elektronicznymi systemami kontroli mocy oraz wyposażeniem z zakresu bezpieczeÅ„stwa. Stylistyczne nowinki obejmowaÅ‚y miÄ™dzy innymi elektroluminescencyjny zespóÅ‚ zegarów z cyfrowymi wskaźnikami, które idealnie oddawaÅ‚y technologicznego ducha tamtych czasów. Naturalnie, samochód zachowaÅ‚ wÅ‚aÅ›ciwe sobie proporcje nadwozia, podwójne, okrÄ…gÅ‚e tylne Å›wiatÅ‚a oraz chowane przednie reflektory i jednoczeÅ›nie zaskakiwaÅ‚ nowÄ… konstrukcjÄ… tylnej pokrywy w stylu modeli hatchback, która znacznie uÅ‚atwiaÅ‚a dostÄ™p do bagażnika.
Technologiczne udoskonalenia C4 widoczne byÅ‚y już u podstaw, w zwartej, szkieletowej konstrukcji ramy. Nowe nadwozie byÅ‚o również bardziej opÅ‚ywowe, co przekÅ‚adaÅ‚o siÄ™ na o niemal 25% niższy niż w C3 wspóÅ‚czynnik oporu aerodynamicznego (0,34).
W 1985 pod maskÄ… zadebiutowaÅ‚ ukÅ‚ad wtryskowy TPI (ang. Tuned Port Injection), zapowiadajÄ…cy erÄ™ wielopunktowych ukÅ‚adów wtryskowych i ustanawiajÄ…cy reputacjÄ™ modelu Corvette jako mocnego, sportowego, ale paliwooszczÄ™dnego samochodu.
Brak modeli z roku 1983, w którym wyprodukowano jedynie 44 prototypy, sprawiÅ‚, że do dziÅ› przetrwaÅ‚ tylko jeden Chevrolet Corvette z tego rocznika, który oglÄ…dać można w National Corvette Museum w mieÅ›cie Bowling Green (Kentucky).
Piata generacja (C5) – 1997-2004
Debiut piÄ…tej generacji zwiÄ…zany byÅ‚ z rzadkim w Å›wiecie motoryzacji zjawiskiem, bowiem nowa wersja modelu posiadaÅ‚a masÄ™ wÅ‚asnÄ… niższÄ… od poprzedniczki. Mimo, że zaprezentowany w 1997 roku Chevrolet Corvette C5 gabarytami górowaÅ‚ nad C4, byÅ‚ od tego ostatniego o niemal 45 kilogramów lżejszy.
Na obniżenie masy wpÅ‚yw miaÅ‚o wiele czynników. Nigdy wczeÅ›niej do budowy paneli nadwozia z SMC nie wykorzystano tyle tworzyw sztucznych, dziÄ™ki czemu staÅ‚y siÄ™ one niezwykle lekkie. Znacznie odchudzono również nowÄ… strukturÄ™ podwozia, którÄ… oparto na solidnych belkach oraz elementach wykonanych metodÄ… hydroformingu, co zapewniÅ‚o odpowiedniÄ… sztywność, wytrzymaÅ‚ość, ale także lekkość i prostotÄ™ konstrukcyjnÄ…. PodÅ‚ogÄ™ wykonano z elementów Å‚Ä…czonych warstwowo, z wykorzystaniem ultralekkiego drewna balsa, co pozwoliÅ‚o na dalszÄ… redukcjÄ™ masy wÅ‚asnej pojazdu.
Kolejnym elementem pozwalajÄ…cym na obniżenie masy oraz poprawiajÄ…cym stabilność C5 byÅ‚ zupeÅ‚nie nowy silnik Gen 3 o maÅ‚ym bloku. Zastosowano w nim aluminiowy blok cylindrów oraz aluminiowe gÅ‚owice, a także kolektor dolotowy wykonany z kompozytów, którego masa nie przekraczaÅ‚a 4,5 kilograma.
Co siÄ™ zaÅ› tyczy procesu produkcji, Chevrolet Corvette jako jeden z pierwszych modeli na rynku pokrywany byÅ‚ lakierem wodnym o ograniczonej iloÅ›ci rozpuszczalnika (z 60 do 10%). DziÅ› tego typu lakiery stosowane sÄ… standardowo przez niemal wszystkich producentów.
Szósta generacja (C6) – 2005-13
WidzÄ…c szóstÄ… generacjÄ™ modelu Corvette miÅ‚oÅ›nicy motoryzacji szeroko otwierali oczy ze zdziwienia, tym samym robiÄ…c coÅ›, czego C6 już zrobić nie mogÅ‚a – zrezygnowano bowiem z systemu skÅ‚adania przednich reflektorów. Po raz pierwszy od 1962 roku samochód wyposażono w staÅ‚e reflektory, co nie tylko przyczyniaÅ‚o siÄ™ do obniżenia masy, ale również upraszczaÅ‚o obsÅ‚ugÄ™ i zmniejszaÅ‚o opór aerodynamiczny. JednoczeÅ›nie C6 zachowaÅ‚a podwójne, okrÄ…gÅ‚e tylne lampy oraz wnÄ™trze z charakterystycznym kokpitem.
Projekt oraz struktura podwozia szóstej generacji byÅ‚y bardzo podobne do konstrukcji znanych z wersji C5. Pomimo kilku dodatkowych rozwiÄ…zaÅ„ z zakresu bezpieczeÅ„stwa, które podnosiÅ‚y masÄ™ nowej wersji modelu, udaÅ‚o siÄ™ jÄ… odchudzić o 10 kilogramów w porównaniu z modelem z 1997 roku. ByÅ‚o to możliwe miÄ™dzy innymi dziÄ™ki zastosowaniu wspomnianych wczeÅ›niej, staÅ‚ych reflektorów.
W 2006 roku ofertÄ™ wzbogacono o wersjÄ™ C6 Z06, która zapewniaÅ‚a bezprecedensowe w historii modelu osiÄ…gi, dziÄ™ki zastosowaniu najnowoczeÅ›niejszych technologii oraz lekkich materiaÅ‚ów. KlasycznÄ… stalowÄ… ramÄ™ podwozia zastÄ…piono konstrukcjÄ… aluminiowÄ…, a nadwozie wykonano z paneli z wÅ‚ókien wÄ™glowych. DziÄ™ki tym zabiegom nie tylko udaÅ‚o siÄ™ utrzymać masÄ™ wÅ‚asnÄ… samochodu na poziomie poniżej 1450 kilogramów, ale również wypracować wspóÅ‚czynnik mocy do masy niedostÄ™pny dla wiÄ™kszoÅ›ci droższych, egzotycznych aut sportowych.
Mimo, że aluminiowa rama C6 Z06 wyglÄ…dem nie różniÅ‚a siÄ™ od stalowej konstrukcji wersji bazowej modelu Corvette, byÅ‚a od niej o niemal jednÄ… trzeciÄ… lżejsza. Poza fundamentalnÄ… różnicÄ… wynikajÄ…cÄ… z zastosowania zupeÅ‚nie innego materiaÅ‚u, aluminiowa rama wyróżniaÅ‚a siÄ™ również nowatorskimi technologiami produkcyjnymi, takimi jak spawanie elektrodami topliwymi w osÅ‚onie gazów obojÄ™tnych, spawanie laserowe oraz technologia poÅ‚Ä…czeÅ„ nitowanych bezotworowo typu SPR (ang. self-piercing rivet). Aby w jeszcze wiÄ™kszym stopniu obniżyć masÄ™, w punktach mocowania ramy podsilnikowej oraz niektórych punktach montażowych ukÅ‚adu zawieszenia wykorzystano magnez. Karoseria wersji Z06 różniÅ‚a siÄ™ od bazowych odmian modelu Corvette nadwoziem częściowo wykonanym z wÅ‚ókien wÄ™glowych (przednie i tylne bÅ‚otniki oraz wnÄ™ki kóÅ‚). TÄ™ samÄ… aluminiowÄ… konstrukcjÄ™ wykorzystuje Chevrolet Corvette ZR1 (2009). Posiada on jednak wiÄ™cej części karoseryjnych wykonanych z kompozytów wÄ™glowych (miÄ™dzy innymi panel dachowy).
Lekkie materiaÅ‚y oraz nowoczesne technologie, które umożliwiÅ‚y budowÄ™ i rozwój wersji Z06 oraz ZR1, staÅ‚y siÄ™ podstawÄ… powstania siódmej wersji modelu Corvette, która w bazowej odmianie posiadać bÄ™dzie aluminiowÄ… ramÄ™ zapewniajÄ…cÄ… o 60% wiÄ™kszÄ… sztywność konstrukcyjnÄ… niż rozwiÄ…zanie zastosowane w Z06 oraz ZR1. Chevrolet Corvette C7 wykorzystuje również zaawansowanÄ… technologiÄ™ napÄ™dowÄ…, która zadebiutowaÅ‚a w poprzednich wersjach i ma uczynić z C7 najmocniejszÄ… i najbardziej wydajnÄ… bazowÄ… wersjÄ™ modelu Corvette w historii.