Drugi etap programu rozwojowego
“Audi RS Q e-tron miaÅ‚o Å›wietny debiut na Dakarze 2022, a nawet odniosÅ‚o pierwsze zwyciÄ™stwa etapowe w tej zupeÅ‚nie nowej dla nas dyscyplinie sportu motorowego” - mówi Rolf Michl, dyrektor zarzÄ…dzajÄ…cy Audi Sport GmbH, odpowiedzialny również za sporty motorowe w Audi. „CaÅ‚y zespóÅ‚ doskonale wspóÅ‚pracuje i wspólnie podążamy w tym samym kierunku. Jak to zwykle bywa na tak wczesnym etapie, kierowcy, piloci i technicy szybko uzgodnili kolejne cele rozwojowe. Wynikiem tego jest nowe Audi RS Q e-tron generacji E2.” Tym samym rozpoczęła siÄ™ druga faza programu rozwojowego tego projektu. W październiku, Team Audi Sport wystartuje z nowym prototypem w Rajdzie Maroka i bÄ™dzie to bezpoÅ›rednie przygotowanie do Rajdu Dakar 2023.
Delikatne w powietrzu, lekkie w piasku: nowe nadwozie
„W Audi RS Q e-tron E2 nie znajdziemy ani jednego elementu nadwozia, który wystÄ™powaÅ‚ w modelu poprzednim” - mówi Axel Löffler, gÅ‚ówny designer RS Q e-tron. Aby speÅ‚nić przepisowe wymiary wnÄ™trza, kokpit, który wczeÅ›niej mocno zwężaÅ‚ siÄ™ w kierunku dachu, jest teraz znacznie szerszy. Przeprojektowano również przód i tyÅ‚ pojazdu. „Pozbywamy siÄ™ kilku elementów tyÅ‚u nadwozia po lewej i prawej stronie sÅ‚upków B. W poÅ‚Ä…czeniu ze zmodyfikowanym lay-upem, czyli zoptymalizowanymi warstwami tkaniny materiaÅ‚ów kompozytowych, rozwiÄ…zanie to pozwala na zmniejszenie masy” - mówi Löffler. W przyszÅ‚oÅ›ci prototypy T1U bÄ™dÄ… musiaÅ‚y ważyć 2100 zamiast 2000 kilogramów. BiorÄ…c pod uwagÄ™, że pierwsza generacja RS Q e-tron ważyÅ‚a wiÄ™cej, trzeba byÅ‚o zaoszczÄ™dzić jeszcze kilkadziesiÄ…t kilogramów. Towarzyszy temu obniżenie Å›rodka ciężkoÅ›ci pojazdu.
Koncepcja aerodynamiczna w obszarze nadwozia jest zupeÅ‚nie nowa. Ta część pojazdu przypomina ksztaÅ‚t kadÅ‚uba Å‚odzi: jej najszerszy punkt znajduje siÄ™ na wysokoÅ›ci kokpitu, natomiast znacznie zwęża siÄ™ w kierunku przodu i tyÅ‚u. Audi zrezygnowaÅ‚o teraz z części bÅ‚otników za przednimi koÅ‚ami, które przechodziÅ‚y w drzwi. WewnÄ™trznie struktura ta zostaÅ‚a nazwana "stopÄ… sÅ‚onia". W efekcie projektanci zaoszczÄ™dzili wiÄ™cej masy i zoptymalizowali przepÅ‚yw powietrza. „Aspektu aerodynamicznego nie należy lekceważyć - również w rajdach pustynnych” - mówi Löffler. Co prawda nowe wymiary kokpitu oznaczajÄ…, że nadwozie ma wiÄ™kszy, a wiÄ™c mniej korzystny przekrój, mimo to udaÅ‚o siÄ™ zmniejszyć Å‚Ä…czny opór powietrza o okoÅ‚o 15 procent, czyli iloczyn wartoÅ›ci cw i powierzchni czoÅ‚owej (A). Nie wpÅ‚ywa to jednak na zmianÄ™ prÄ™dkoÅ›ci maksymalnej. Pozostaje ona w przepisach ograniczona do 170 km/h. Mimo to, poprawiony przepÅ‚yw powietrza tworzy istotnÄ… zaletÄ™. „Jeszcze bardziej zmniejsza zapotrzebowanie na energiÄ™ samochodu napÄ™dzanego elektrycznie” - mówi Löffler. „Obliczenia aerodynamiczne zrealizowaliÅ›my w caÅ‚oÅ›ci za pomocÄ… obliczeniowej dynamiki pÅ‚ynów (CFD).” Te symulacje komputerowe zastÄ™pujÄ… czasochÅ‚onnÄ… pracÄ™ w tunelu aerodynamicznym i dostarczajÄ… bardzo precyzyjne wyniki.
Jeszcze bardziej przyjazne środowisku: zoptymalizowane zarządzanie energią
Elektryczny ukÅ‚ad napÄ™dowy Audi RS Q e-tron E2 obejmuje przetwornik energii skÅ‚adajÄ…cy siÄ™ z silnika spalinowego i generatora, a także akumulator wysokiego napiÄ™cia oraz dwa silniki elektryczne - jeden na przedniej, drugi na tylnej osi. ZarzÄ…dzanie energiÄ… odgrywa tu kluczowÄ… rolÄ™. Elektroniczny system sterowania zÅ‚ożonym elektrycznym ukÅ‚adem napÄ™dowym sprawdziÅ‚ siÄ™ już w pierwszych dla tego modelu imprezach rajdowych. Wyzwania pojawiaÅ‚y siÄ™ tylko w ekstremalnych przypadkach. Na przykÅ‚ad w Rajdzie Dakar Audi odnotowaÅ‚o krótkotrwaÅ‚e nadwyżki mocy w sytuacjach, gdy koÅ‚a miaÅ‚y mniejszy kontakt z podÅ‚ożem - podczas skoków lub na nierównym terenie. SÄ™dziowie FIA, Å›wiatowej federacji motoryzacyjnej, interweniujÄ… przy progu 2 kilodżuli nadwyżki energii i nakÅ‚adajÄ… kary sportowe. „By to Å‚atwo zobrazować: w dopuszczalnych granicach do silników pÅ‚ynie ponad sto razy wiÄ™cej energii na sekundÄ™” - mówi Florian Semlinger, inżynier ds. rozwoju oprogramowania pokÅ‚adowego, aplikacji i stanowiska testowego. „MogliÅ›my uÅ‚atwić sobie zadanie i ustawić nasz próg o kilka kilowatów niżej, ale oznaczaÅ‚oby to pogorszenie wydajnoÅ›ci. Zamiast tego, wÅ‚ożyliÅ›my dużo pracy w precyzyjne zestrojenie sterowników mocy.” Dwa indywidualne limity - po jednym dla każdego silnika - sÄ… teraz w kilka milisekund przeliczane przez oprogramowanie. W rezultacie dziaÅ‚ajÄ… one dokÅ‚adnie na dopuszczalnej granicy.
Tak zwane dodatkowe odbiorniki również korzystajÄ… ze zoptymalizowanych sterowników. Pompa serwo, pompa chÅ‚odzenia klimatyzacji i wentylatory, majÄ… wymierny wpÅ‚yw na bilans energetyczny. W trakcie debiutanckiego sezonu 2022 zespóÅ‚ rajdowy Audi i Q Motorsport zdobyÅ‚ cenne doÅ›wiadczenie, które umożliwia teraz lepsze uÅ‚ożenie pracy poszczególnych elementów. Weźmy na przykÅ‚ad ukÅ‚ad klimatyzacji: pracuje on tak agresywnie, że przy ciÄ…gÅ‚ej pracy z maksymalnÄ… wydajnoÅ›ciÄ… mógÅ‚by spowodować zamarzanie czynnika chÅ‚odzÄ…cego. W przyszÅ‚oÅ›ci system bÄ™dzie dziaÅ‚aÅ‚ w trybie przerywanym. W ten sposób oszczÄ™dza siÄ™ energiÄ™, a mimo to temperatura we wnÄ™trzu ulega niewielkim wahaniom nawet w dÅ‚uższych okresach czasu. Zoptymalizowano również strategiÄ™ dziaÅ‚ania wentylatorów i pompy serwo. Systemy te mogÄ… być teraz regulowane inaczej przy niższych obciążenia wystÄ™pujÄ…cych na etapach dojazdowych, a inaczej na odcinkach specjalnych.
Uproszczona obsÅ‚uga: Å‚atwiej w kokpicie i podczas wymiany kóÅ‚
Trzy zaÅ‚ogi Audi: Mattias Ekström/Emil Bergkvist, Stéphane Peterhansel/Edouard Boulanger i Carlos Sainz/Lucas Cruz, nie mogÄ… siÄ™ już doczekać, kiedy zasiÄ…dÄ… w nowych pojazdach. WyÅ›wietlacze nadal znajdujÄ… siÄ™ w polu widzenia kierowcy, umieszczono je w konsoli Å›rodkowej. Zachowano również centralny panel przeÅ‚Ä…czników z 24 polami. Inżynierowie dokonali jednak restrukturyzacji wyÅ›wietlaczy i elementów sterujÄ…cych. „Ilość wszystkich funkcji szybko wprowadza zamieszanie” - mówi Florian Semlinger. „Dlatego po raz pierwszy kierowca i pilot mogÄ… teraz za pomocÄ… przeÅ‚Ä…cznika obrotowego wybrać jeden z czterech obszarów systemowych.” Obszar "Stage" zawiera wszystkie funkcje, które sÄ… ważne podczas jazdy wyczynowej - takie jak ogranicznik prÄ™dkoÅ›ci na odcinkach z ograniczeniami prÄ™dkoÅ›ci czy podnoÅ›nik pneumatyczny. "Road" zawiera na przykÅ‚ad kierunkowskazy i kamerÄ™ cofania, funkcje, na które czÄ™sto jest zapotrzebowanie na odcinkach dojazdowych. Opcja "Error" sÅ‚uży do wykrywania, kategoryzowania i katalogowania bÅ‚Ä™dów. W części "Settings" znajduje siÄ™ wszystko, co przydaje siÄ™ zespoÅ‚owi mechaników podczas testów lub po przyjeździe samochodu na biwak, na przykÅ‚ad szczegóÅ‚owe temperatury poszczególnych systemów.
Znacznie Å‚atwiej bÄ™dzie teraz zaÅ‚odze poradzić sobie również po przebiciu opony. Proste, pÅ‚askie i Å‚atwo zdejmowane elementy nadwozia zastÄ™pujÄ… dotychczasowe nieporÄ™czne osÅ‚ony kóÅ‚ zapasowych umieszczonych po bokach. Nowe dziesiÄ™cioramienne felgi marki Rotiform sÄ… znacznie Å‚atwiejsze w obsÅ‚udze. Kierowcy i piloci mogÄ… je Å‚atwiej chwycić i bezpieczniej zakoÅ„czyć wymianÄ™.
„W bardzo krótkim czasie poÅ‚Ä…czyliÅ›my wszystkie wnioski. Efektem naszych pomysÅ‚ów jest generacja E2” - mówi Uwe Breuling, szef dziaÅ‚u eksploatacji pojazdów Audi Sport. „Praca naszego zespoÅ‚u rozwojowego, który byÅ‚ doskonale ukierunkowany i nastawiony na oszczÄ™dność kosztów, daÅ‚a efekt w postaci doskonaÅ‚ego przygotowania do kolejnego dla nas Rajdu Dakar.”
Po wstÄ™pnych testach prowadzonych przez Arnaua Niubó Boscha, szefa dziaÅ‚u inżynierii testowej, Audi Sport zaprezentowaÅ‚o nowe Audi RS Q e-tron E2. Od 1 do 6 października, nowa technologia bÄ™dzie musiaÅ‚a po raz pierwszy sprawdzić siÄ™ w rywalizacji podczas Rajdu Maroka. Wszystkie trzy zaÅ‚ogi Audi wezmÄ… udziaÅ‚ w tym pustynnym rajdzie, który rozpoczyna siÄ™ i koÅ„czy w Agadirze, w poÅ‚udniowo-zachodniej części tego kraju.